Met dit artikel hopen we de liefhebbers van Zijne Keizerlijke Hoogheid ” De Discus ” een plezier te doen. Voor discushouders een aanvulling, voor liefhebbers in wording misschien een openbaring, in ieder geval veel leesgenot.
Wat zijn discusvissen?
De discus dankt zijn naam aan zijn vorm, want hij lijkt op een rechtopstaande discus (schijf). Het schijfvormige lichaam bereikt een diameter van 12 . 15 cm, de totale lengte kan 20 cm bedragen. De discusvis behoort in het zoölogisch systeem tot de orde der baarsachtigen (Perciformes). Deze zeer soortrijke familie is opgedeeld in verschillende geslachten, waarvan het geslacht Symphysodon uitsluitend de discus bevat.
Beschrijving en kenmerken
Het lichaam is discusvormig afgeplat en met kamschubben bezet, 44 tot 61 in de zijdelingse lengtelijn. De schubben bedekken ook grote delen van de rug en achtervinnen, van de staartvin echter alleen de inplanting. De lippen van de discus zijn dik en vlezig, de tanden klein en spits, in een rij geplaatst. De kleur van het lichaam laat steeds negen donkere dwarsbanden zien van kop tot staartwortel. De eerste discus werd in 1840 beschreven door Dr. Jacob Heckel, ichthyoloog te Wenen. Het beschreven exemplaar had een lengte van 76 mm, wat men normaal als een jonge vis beschouwd.
Het dier werd gevangen in Zuid-Amerika bij de stad Manaus aan de Rio Negro, een bijrivier van de Amazone. Dit dier werd, volgens de toenmalige bewaringsmethode, zonder ingewanden naar Europa gebracht. Aangezien er in de daaropvolgende jaren geen nieuwe exemplaren werden gevangen, goldt het dier als een rariteit. Pas de laatste jaren is de vis in de handel gekomen, vooral dank zij het werk van biologen. Het geslacht Symphysodon wordt opgedeeld in vier soorten:
- Echte discus: Symphysodon discus heckel.
- Bruine discus: Symphysodon aequifasciatus axelrodi.
- Groene discus: Symphysodon aequifasciatus aequifasciatus.
- Blauwe discus: Symphysodon aequifasciatus haraldi.
Waar leeft de discus?
Hij leeft uitsluitend in Zuid-Amerika, in het Amazonegebied, meer bepaald in Oost-Brazilië in de landendriehoek gevormd door Peru, Colombia en Venezuela.
De Rio Negro: met aan de linkerzijde de monding van de Rio Branco. Hier vindt men de echte discus.
De middenloop van de Amazone: ongeveer van de monding van de Rio Madeira tot aan de mondingsdelta. Hier leeft hoofdzakelijk de bruine discus.
De middenloop van de Amazone: ongeveer van de monding van de Rio Negro stroomop waarts tot in Tefe. Hier vindt men naast de bruine varianten ook de Blauwe discus.
De bovenloop van de Amazone: Vanaf Tefe over Leticia in de richting van Iquitos. Hier leeft de groene discus.
Het water waarin de discus leeft
Het Amazonewater kan worden ingedeeld in drie types:
- Troebel, leemkleurig water,wit water genaamd.
- Helder, groenkleurig water,helder water genaamd.
- Helder, koffiekleurig water, zwart water genoemd.Dit verschil ontstaat door verschillen in de landschappelijke, geologische en klimatologische omstandigheden. Gemeenschappelijk is het lage gehalte aan mineralen. In vergelijking met onze waters is het Amazonewater zeer zuiver en zacht. Het water is er vrij van opgeloste kalk (Calcium-carbonaat ontbreekt), hierdoor reageert het zuur.
Overzicht van de watertypes in de Amazone
Zwart water:
zichtdiepte = transparant, van 1,3 tot 2,3 meter.
kleur: koffiebruin tot olijfachtig.
ph-waarde: 3,8 tot 4,7
bodem: podsol
Helder water:
zichtdiepte = transparant, van 1,1 tot 4,3 meter.
kleur: geel tot olijfgroen.
ph-waarde: 4,5 tot 7,8
bodem: zuur, bruinleem.
Wit water:
zichtdiepte: troebel,van 0,1 tot 0,5 meter.
kleur: leemgeel.
ph-waarde: 6,2 tot 7,2
bodem: bruinleem, laterite.
De discusvis beschikt over een groot aanpassingsvermogen, zowel voor wat betreft zuurtegraad, hardheid en temperatuur van het water. Vermoedelijk bepalen de watertypes de kleur en de ondersoort.
De vangst en hettransport
Ook nu, in onze moderne tijd, is de vangst van discussen bijna gelijk met de vorige decennia. Enkel de materialen, netten en uitzwemmers zijn aangepast aan de moderne technieken. Op plaatsen waar veel hout in het water ligt zwemmen de vissen in grote scholen bijeen.
De oeveromgeving wordt afgezet met netten, die met vlonders aan de oppervlakte worden gehouden. Vervolgens verwijderen de vangers al het hout in de afgebakende zone. Dat is zware arbeid als men bedenkt dat dit werk al zwemmend wordt uitgevoerd. Pas nadat al het hout is verwijderd weet men of de vangst al dan niet gelukt is. De vissen worden dan in PVC-containers aan boord van een bootje gebracht. Dit is het begin van een twee tot drie weken durende bootreis tot aan het verzendingsstation. Van daaruit gaat het met een vliegtuig naar de groothandelaren in Europa. Vissen die er niet goed uitzien worden onmiddellijk na de vangst door de vangers gebraden en opgegeten.
De discus in ons aquarium
Uit vele artikels is bekend dat de discus moeilijk te houden is. Niets is echter minder waar. Ik bedoel dan wel “houden” en niet “kweken”. Discusvissen hebben namelijk een groot aanpassingsvermogen. In de verschillende woonplaatsen waar ik discussen hield was het water steeds anders van kwaliteit en samenstelling. Een zeer belangrijk punt is welke vissen men aanschaft. Plaatselijke kweken zijn over het algemeen beter dan nakweken uit Oost-Azie.
Bij rechtstreeks ingevoerde exemplaren uit het Amazonegebied, wildvang dus, dienen we nog voorzichtiger te zijn.
Discussen zijn in bijna elk water te houden, maar we moeten er toch naar streven om het natuurlijke water zo exact mogelijk te benaderen, dit om grote wateraanpassingen bij eventueel kweken te vermijden. Dit voor ogen houdende hoeft geen enkele aquariaan zich noch te laten afschrikken om discusvissen te houden. Daarbij dient het duidelijk te zijn dat deze vissen dienen gehouden te worden in aquaria van minimum 200 liter inhoud.
De inrichting van het aquarium
Jarenlang achtte men het noodzakelijk discussen te houden in een biologisch hygienisch aquarium, zonder bodemgrond en uitgerust met een omgekeerde bloempot en wat drijfplanten.
De inrichting diende vooral om het water zo zuiver mogelijk te houden en zo de kans op eventuele ziektes te verkleinen. Voor een kweekbak dient de inrich ting nog steeds zo te zijn. Een aquarium in onze huiskamer dient echter een sieraad te zijn. Let wel, discussen horen niet thuis in een gezelschapsaquarium maar in een speciaal biotoopaquarium.
De Amazonerivier is een rivier met donkere, steile oevers en een zandbodem, soms sterk bedekt met bladeren en in ieder geval veel hout. In ons aquarium bootsen we dit na door donkerbruine kurk tegen de wanden aan te brengen. De bodem bedekken we met zeer fijne lavasteen. Verder veel kienhout, zodanig geplaatst dat het schuilplaatsen biedt aan de vissen. Onze discusvissen houden niet van een sterke belich ting. Dr.Mayland heeft volgende lichtwaarden gemeten in de Amazone: 15.000 Lux aan de oppervlakte en een halve meter diep nog 4000 Lux.(gemeten in zogenaamd “wit water”).
Indien we ons niet aan deze waarden houden dan kennen we onze discussen slechts als schuwe, kleurloze vissen.
Planten in het aquarium?
Dit is iets dat iedere aquariaan voor zichzelf moet uitmaken. Enkele Anazonezwaardplanten zullen zeker niet misstaan in een discussenaquarium. We dienen er wel rekening mee te houden dat deze vissen niet thuishoren in een plantenaquarium, hiervoor is de temperatuur te hoog want 26øC is echt een minimum.
Water in het discusaquarium
Zoals we weten heeft het water in de Amazone een hardheid van ongeveer 0,8 DH, dit is zeer zacht water. In ons aquarium mag die hardheid wel hoger zijn. Ikzelf heb discussen gehouden in water van 18 DH. Een liefhebber waar het zacht water uit de kraan stroomt heeft geluk. De zuurtegraad mag niet onder de 5 pH dalen. Ook de geleidbaarheid moeten we zo laag mogelijk houden. Daarover later meer.
Water verversen met relatief korte tussenpozen is een “must”. Discusvissen zijn namelijk zeer gevoelig voor afbraak stoffen in het water (nitriet, nitraat). Anders gezegd, hoe groter het aquarium en hoe minder vissen, hoe minder vaak we moeten verversen.
Hoe maken we nu zacht water?
We kunnen met drie soorten water ons leidingwater verbeteren: 1. Regenwater. 2.Gedistilleerd water. 3. Zacht water uit bronnen.
Daar regenwater door verdamping ontstaat is het zeer zacht en bijna vrij van opgeloste mine ralen. Daar onze lucht tegenwoordig zodanig vervuild is kan men niet meer op de kwaliteit vertrouwen. Willen we het toch gebruiken, dan moeten we het opvangen zo ver mogelijk van industrieen en pas nadat het reeds een hele poos geregent heeft.
Regenwa ter dat van daken afkom stig is kan men niet geschikt noemen. Wie zelf geen gedistilleerd water kan maken met een ionenwisselaar zal het moeten kopen, niet bij een pompstation maar bij een apotheek. Ongemengd is het onbruikbaar maar na menging is het geschikt voor het houden of kweken van discussen.
Hoe mengen we dit water?
Voorbeeld: Er is water beschikbaar van karbonaathardheid 8, het gewenste kweekwater heeft een geleidbaarheid van 40 microsiemens. Houden we in gedachten dat 1 graad KH overeenkomt met 30 mS en na enkele berekeningen hebben we het volgende resultaat. 38 delen leidingwater met 200 delen gedistilleerd water en we hebben water van 40 mS.
Hetzelfde leidingwater maar nu willen we een KH van 1graad. Daarvoor mengen we een deel leidingwater met 7 delen gedistilleerd water (gedistilleerd water = 0øKH). Aanzuren van water kan gebeuren door toevoeging van zuren of turfextrakten.
Het voedsel
Jonge discussen eten de eerste dagen van het huidsecreet dat de ouders vormen, ze grazen de huid af. Na enkele dagen beginnen we met artemia te voederen. Wanneer de jonge visjes 8 dagen oud zijn kunnen we watervlooien en cyclops voederen. na 14 dagen kunnen ze groter voer aan zoals bijvoorbeeld tubifex. na 6 weken kunnen we zowat alles voederen wat wormachtig is zoals zwarte en rode muggelarven, tubifex en ook artemia of witte krill. Diepvriesvoer geniet de voorkeur, bij levend voedsel bestaat steeds de kans dat we allerlei ziektes in ons aquarium brengen. We kunnen ook proberen runder-, varkens- of kalverhart te geven. Na aankoop snijden we de vleesbrokken in blokjes van ongeveer 3 cm en vriezen dit in. Zo zijn we zeker dat alle wormen dood zijn. Alvorens deze brokjes te voeren dienen we ze eerst over de keukenrasp te wrijven om alzo een vorm te bekomen die door de vissen vlugger zal aangenomen worden.
We dienen er steeds voor te zorgen dat we onze vissen een afwisselend menu voorschotelen. Gezien de grote verontreiniging van levend voedsel kan ik aanraden om tubifex te ontsmetten met Trypaflavine. We voegen zoveel van het goedje toe aan het water tot het een gele kleur krijgt. We laten dit een kwartiertje inwerken en laten vervolgens de kluit tubifex gedurende 10 uren spoelen onder een druppelende kraan. Die lange spoeling dient voor de volledige ontlasting van de tubifexdarm.
Bron:
Dit artikel is geschreven door de vorige eigenaar van aquariumhobby.nl. Omdat dit artikel veel mensen heeft geholpen met hun aquarium hebben wij dit weer live gezet. Mochten hier vragen over zijn kan er via het contactformulier contact opgenomen worden.